Budowa nowych dróg, w tym dróg ekspresowych wymaga zajęcia prywatnych działek. Choć wywłaszczenie może budzić sprzeciw właścicieli, w wielu przypadkach jest nieuniknione. Każdemu wywłaszczonemu przysługuje odszkodowanie, które powinno pokryć wartość utraconej nieruchomości.
KROK 1 – Upewnij się, że Twoja działka podlega wywłaszczeniu
Sygnałem o tym, że Twoja nieruchomość może zostać wywłaszczona może być np. informacja z urzędu (starostwa, wojewody), decyzja ZRID (zezwolenie na realizację inwestycji drogowej), czy wpis w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, z którego wynika, że przez Twoją działkę przebiega droga.
Jeśli Twoja działka znajduje się na trasie planowanej drogi, istnieje duże prawdopodobieństwo, że zostanie przejęta przez Skarb Państwa lub jednostkę samorządu terytorialnego.
KROK 2 –Decyzja ZRID
O fakcie wydania decyzji ZRID organ publiczny (gmina, starostwo, wojewoda) musi Cię powiadomić.
Decyzja ZRID nie tylko pozwala na rozpoczęcie budowy drogi, ale przenosi własność nieruchomości na inwestora (np. powiat, GDDKiA). To też moment, od którego zaczyna biec termin na ustalenie odszkodowania.
KROK 3 – Wszczęcie postępowania odszkodowawczego
Ten sam organ, który wydał decyzję ZRID, powinien niezwłocznie wszcząć postępowanie w sprawie ustalenia odszkodowania.
Co zrobić, kiedy z tym zwleka? Samodzielnie złożyć wniosek o wszczęcie postępowania w sprawie ustalenia odszkodowania (nie może odmówić).
KROK 4 – Oczekiwanie na wycenę nieruchomości
Po wszczęciu postępowania, organ powołuje biegłego rzeczoznawcę majątkowego, który wycenia nieruchomość w drodze operatu szacunkowego.
KROK 5 – Weryfikacja wyceny
Odszkodowanie powinno odpowiadać wartości rynkowej nieruchomości na dzień wydania decyzji ZRID. Jednak zdarzają się, że wartość jest zaniżona.
Warto w tym momencie:
- zlecić niezależną wycenę rzeczoznawcy,
- przeanalizować operat urzędowy pod kątem błędów,
- skonsultować się z prawnikiem specjalizującym się w wywłaszczeniach.
KROK 6 – Decyzja o odszkodowaniu
Zatwierdzenie odszkodowania następuje w formie decyzji. Na tym etapie możesz – odwołać się do organu II instancji.
Gdy odwołanie nie przyniesie skutku, można złożyć skargę do sądu administracyjnego.
KROK 7 – Wypłata odszkodowania
Po uprawomocnieniu się decyzji odszkodowawczej (jeśli nie została zaskarżona), odszkodowanie wypłacone zostanie w ciągu 14 dni.
Podsumowanie
Jeśli chcesz otrzymać sprawiedliwą kwotę za odebraną nieruchomość, warto znać swoje prawa i kontrolować cały proces. W razie wątpliwości – skorzystaj z pomocy specjalisty, który współpracuje z doświadczonymi rzeczoznawcami majątkowymi.
Wiele spraw o wyższe odszkodowanie kończy się korzystnie dla właścicieli – pod warunkiem, że odpowiednio zareagują na decyzję organu.
